Wyszukiwanie zasobów naukowych - serwisy tematyczne o kontrolowanej jakości (przewodniki dziedzinowe, subject gateways)

Aktualizacja 2019-09-26

Przewodniki dziedzinowe, serwisy tematyczne o kontrolowanej jakości, subject gateways
"są to dziedzinowe przewodniki (miejsca startowe) po zasobach internetowych (dokumentach, obiektach, witrynach, serwisach), uporządkowane według dziedzin. Zasoby są selekcjonowane, oceniane, opisywane i katalogowane przez bibliotekarzy lub ekspertów z danej dziedziny. Subject gateways są najczęściej ukierunkowane na dziedziny związane z obszarami zainteresowań akademickich. Linki zgromadzone w tych serwisach dobiera się zgodnie z oficjalnie opublikowaną listą kryteriów oceny jakości, a później kataloguje się je i opisuje również według powszechnie stosowanych systemów klasyfikacyjnych"
Derfert-Wolf, Lidia (2004). Serwisy tematyczne o kontrolowanej jakości w Internecie - subject gateways. Biuletyn EBIB nr 6 (57). http://www.ebib.pl/2004/57/derfert.php


Jakie warunki musi spełnić serwis WWW, by mógł być uznany za przewodnik dziedzinowy (serwis tematyczny o kontrolowanej jakości, subject gateway)?

• Stanowi uporządkowany katalog linków (odnośników) z jakiejś dziedziny wiedzy, często również adnotowany.
• Gromadzone linki dobiera się zgodnie z oficjalnie opublikowaną listą kryteriów oceny jakości.
• Zasoby są selekcjonowane, oceniane, opisywane i katalogowane przez bibliotekarzy lub ekspertów z danej dziedziny.

  

TYPOLOGIA SUBJECT GATEWAYS

Według kryterium zakresu

1) Uniwersalne, wielodziedzinowe

• BUBL http://bubl.ac.uk/ (nieaktualizowany, nie działa)
• Infomine Scholarly Internet Resource Collections http://infomine.ucr.edu (nie działa, zamknięty w dniu 2014-12-15)
• Intute http://www.intute.ac.uk/ (nieaktualizowany, nie działa)
• ipl2: Information You Can Trust http://www.ipl.org/ (nieaktualizowany, nie działa)
• Open Directory - Science http://www.dmoz.org/Science/ (nieaktualizowany, zamknięty w dniu 2017-03-17)
• The WWW Virtual Library http://vlib.org/ (nieaktualizowany, znaczenie wyłącznie historyczne)

2) Specjalizujące się w jednej dziedzinie lub jednej grupie pokrewnych dyscyplin

• BazTOL http://baztol.library.put.poznan.pl/baztol/pl/baztol.html
• CEOExpress https://www.ceoexpress.com 
• CIBiE WBP w Krakowie Zasoby on-line http://www.cibie.pl/zasoby-on-line.html (dotyczą biznesu, ekonomii i zarządzania)
• Ekonomia on-line. Naukowe źródła ekonomiczne w Internecie https://bg.uek.krakow.pl/biblioteka/ekonomia/
• Euroforest Portal http://forestportal.efi.int/
• Subject Tracers - Marcus P. Zillman https://www.zillman.us/subject-tracers/ 

Według kryterium twórcy

1) Społecznościowe, na przykład The WWW Virtual Library http://vlib.org/ (nieaktualizowany, znaczenie wyłącznie historyczne)
2) Tworzone przez bibliotekarzy i specjalistów dziedzinowych, przykłady

• BazTOL http://baztol.library.put.poznan.pl/baztol/pl/baztol.html,
• CIBiE WBP w Krakowie Zasoby on-line http://www.cibie.pl/zasoby-on-line.html,
• Ekonomia on-line https://bg.uek.krakow.pl/biblioteka/ekonomia/,
• Euroforest Portal http://forestportal.efi.int/

3) Tworzone przez entuzjastów, na przykład

• Subject Tracers - Marcus P. Zillman https://www.zillman.us/subject-tracers/ 
• Wikidot EKOLOGICZNY http://energia-odnawialna.wikidot.com/ (nieaktualizowany)

Subject gateway (przewodnik dziedzinowy, serwis tematyczny o kontrolowanej jakości) to NIE jest to samo, co portal branżowy, tematyczny, wertykalny (wortal).

• Subject gateway jest katalogiem linków, serwisem skierowującym, zalecającym, "webliografią adnotowaną".
• Wortal zawiera często m.in. wiadomości bieżące, oryginalne teksty, słownik etc. Przykłady http://historia.org.pl/, https://www.money.pl/, http://www.psychologia.net.pl/, http://www.psychologia-spoleczna.pl/